لامپ های فتوتراپی برای درمان زردی نوزاد

درمان زردی نوزاد

بسیاری از نوزادان در بدو تولد مبتلا به زردی ناشی از بالا بودن غلظت بیلی روبین در خون هستند که می‌توان آن­ها را با استفاده از لامپ های فتوتراپی، درمان کرد. در ادامه درباره دلایل ایجاد زردی و درمان آن با استفاده از  لامپ فتوتراپی مخصوص زردی نوزاد توضیحاتی را ارائه خواهیم داد.

زردی نوزاد

زردی یک بیماری متداول، موقتی و معمولاً بی‌خطر است که در نوزادان تازه متولد شده دیده می‌شود. این بیماری در هفته های اول زندگی نوزادان کامل و نوزادان نارس و زودرس دیده می‌شود. زردی زمانی اتفاق می‌افتد که موادی در خون به نام بیلی روبین جمع می‌شود. بیلی روبین پیگمنت نارنجی و قرمز در خون است که به دلیل تجزیه طبیعی سلول‌های خون ایجاد می‌شود. زمانی که بیلی ‌روبین انباشته می‌شود در بافت‌های چربی زیر پوست جمع شده و باعث می‌شود که رنگ پوست و قسمت سفید چشم نوزاد زرد به نظر برسد.
هنگامی که کودک در رحم مادر رشد می‌کند، جفت بیلی روبین را از بدن کودک خارج می‌کند. جفت عضوی است که در دوران بارداری برای تغذیه کودک رشد می‌کند. بعد از تولد، کبد کودک شروع به انجام این کار می‌کند. ممکن است مدتی طول بکشد تا کبد کودک بتواند این کار را به طور موثر انجام دهد.

علائم زردی نوزاد

زردی در نوزادان از همان روزهای اولیه تولد آغاز می‌شود. علائم آن معمولا با زردی پوست و گاهی چشم ها بروز می‌کند. زردی ابتدا تنها صورت را دربرمی‌گیرد ولی رفته رفته قفسه سینه، ناحیه شکم، پاها و کف پا و اندام های تحتانی را نیز درگیر می‌کند زردی در نوزادان گاهی باعث خستگی مفرط و سوءتغذیه می‌شود. نوزادانی که در ۲۴ ساعت اول پس از تولد دچار این علائم می‌شوند، باید حتما تحت آزمایش میزان بیلی روبین قرار بگیرند. البته برای احتیاط بهتر است طی ۵ روز اول تولد، کودک تحت بررسی قرار گیرد تا از عدم ابتلا به زردی در او مطمئن شوید.

دقت کنید که عدم درمان این عارضه می‌تواند با انواع اختلالات مغزی و یا ناشنوایی همراه باشد بنابراین درمان زردی نوزاد با لامپ مخصوص یکی از روش های رایج، موثر و مقرون به صرفه برای کودکان می باشد.

درمان زردی نوزاد

رنج نرمال بیلی روبین در نوزادان

در تمامی نوزادان درجاتی از بیلی روبین وجود دارد (بالاتر از ۲ میلی گرم بر دسی لیتر) اما زمانی که عدد این زردی به بالاتر از ۵ میلی گرم بر دسی لیتر می‌رسد به مرحله قابل مشاهده با چشم می‌رسد و پزشک معالج تشخیص زردی می‌دهد و با آزمایش بیلی روبین عدد و درجه‌ی قطعی و دقیق آن مشخص می‌شود. عدد زردی هم از نکته دیگری است که باید به آن توجه شود و زردی هایی فیزیولوژیک به حد 13 یا 14 بیشتر نمی رسد اما اگر به عدد 15 رسید یک هشدار است و باید درمان شود و زردی بیشتر از عدد 20 موجب نفوذ زردی به درون مغز نوزاد می شود که بسیار خطرناک است. فتوتراپی معمول‌ترین روش درمانی برای کاهش سطح بالای بیلی روبین که باعث زردی نوزادان می‌شود است.

دلایل ایجاد زردی نوزاد

زردی فیزیولوژیکی

بیش از 50% کودکان تازه متولد شده به این نوع زردی مبتلا می‌شوند. زردی فیزیولوژیکی از روز دوم یا  سوم بعد از تولد شروع شده و معمولا تا یک یا دو هفتگی نوزاد ادامه می‌یابد. هنگامی که کبد کودک به اندازه کافی برای حذف بیلی روبین از جریان خون موثر عمل نکند زردی گسترش پیدا می کند ولی با رشد نوزاد و بالغ شدن کبد او، درمان زردی نوزاد خود به خود صورت گرفته و رفع می شود. درمان زردی نوزاد در این نوع با پیگیری والدین در هفته های اول و دوم انجام شده و جای نگرانی نیست.

زردی ناشی از شیر مادر

در واقع تغذیه نوزاد با شیر مادر سطح بیلی روبین را کاهش می‌دهد. البته گاهی اوقات زردی در هفته اول تولد نوزاد بروز می‌کند که علت آن کمبود شیر مادر و تغذیه نا کافی نوزاد است.

زردی ناشی از ناسازگاری گروه خونی

از طرفی معمولا مادرانی که گروه خونی O دارند، اگر نوزادشان گروه خونی A یا B داشته باشد، ممکن است دچار زردی شود. البته این یک قانون کلی نیست اما در صورت بروز زردی در اغلب موارد شدید است و نیاز به بستری در بیمارستان دارد.

زردی ناشی از ناسازگاری RH خون

حتی اگر RH خون مادر منفی و RH خون نوزاد مثبت باشد، احتمال ایجاد زردی متوسط تا شدید وجود دارد. این در حالی است که در حال حاضر با تزریق آمپول روگام از ایجاد این نوع زردی در حاملگی بعدی جلوگیری می‌شود.

اگر زردی ناشی از بیماری آر اچ باشد، ممکن است از ایمونوگلوبولین داخل وریدی (IVIG) استفاده شود. IVIG معمولاً فقط در صورتي استفاده مي شود كه فتوتراپی به تنهايی موثر نبوده و سطح بيلی روبين در خون همچنان در حال افزايش باشد.

درمان زردی نوزاد

مهتابی فتوتراپی؛ لامپ مخصوص زردی نوزاد

به مهتابی هایی که جهت رفع زردی نوزادان در بیمارستان و یا منزل استفاده می شود، مهتابی زردی نوزاد و یا مهتابی فتوتراپی گفته می شود. با استفاده از لامپ فتوتراپی، نوزاد با خطرات بالای عمل تعویض خون مواجه نمی‌گردد و همچنین در اثر خاصیت فتو اکسیداتیو نور لامپ، میزان بالای بیلی روبین خون در نوزادانی که به علت کم کاری کبد قادر به دفع آن نیستند، به صورت ترکیب محلول در آب درآمده و توسط کبد و کلیه دفع می‌شود. این مهتابی ها از نور فلوئورسنت جهت از بین بردن و یا کم کردن زردی نوزادان در بدو تولد کارایی دارند و تا حد زیادی در کاهش این زردی موثر هستند. لامپ فتوتراپی یکی از انواع لامپ های پزشکی پرکاربردی است که امروزه در انواع 18 وات و 20 وات جهت درمان زردی نوزاد با فتوتراپی موجود می‌باشد.

درمان زردی نوزاد

روش درمان زردی نوزاد

فتوتراپی معمولی:

در این فتوتراپی، کودک شما زیر یک لامپ فلورسنت هالوژن یا فشرده قرار می‌گیرد.

فتوتراپی فیبر نوری:

در این فتوتراپی، کودک روی پتویی که دارای کابل های فیبر نوری است، قرار می‌گیرد. نور از طریق کابل های فیبر نوری عبور می‌‌‌کند و به پشت کودک شما می‌تابد.

در هر دو روش فتوتراپی، پوست کودک شما در معرض نور قرار می‌گیرد. در بیشتر موارد، فتوتراپی معمولی برای نوزادان انجام می شود. اگر نوزاد نارس باشد، ممکن است از فتوتراپی فیبر نوری استفاده شود. حتی پس از فتوتراپی معمولی یا فیبر نوری، اگر زردی نوزادتان بهبود نیابد، ممکن است چندین بار فتوتراپی مداوم انجام شود که شامل استفاده همزمان بیش از یک نور است.

تعویض خون

اگر کودک شما در خون بیلی روبین بسیار بالایی دارد یا فتوتراپی موثر نبوده است، ممکن است نیاز به تعویض خون کامل داشته باشد. در طی تعویض خون، خون کودک از طریق یک لوله پلاستیکی نازک که در رگ های خونی بند ناف، بازوها یا پاها قرار دارد برداشته می‌شود. خون از یک اهدا کننده منطبق مناسب (شخصی با گروه خون مشابه) تعویض می‌شود. از آنجا که خون جدید حاوی بیلی روبین نخواهد بود، سطح کلی بیلی روبین در خون کودک به سرعت پایین می‌آید.

کودک در تمام مراحل تعویض خون که ممکن است چندین ساعت طول بکشد، تحت نظارت کامل قرار می‌گیرد. هر مشکلی که ممکن است بوجود آید مانند خونریزی کنترل می‌شود. خون کودک طی 2 ساعت پس از درمان آزمایش می‌شود تا بررسی شود که آیا تعویض خون موفقیت آمیز بوده است. اگر سطح بیلی روبین در خون کودک بالا بماند، ممکن است لازم باشد این روش تکرار شود.

درمان زردی نوزاد

نحوه استفاده از دستگاه مخصوص زردی نوزاد

هنگامی که نوزاد زیر لامپ مخصوص زردی گذاشته می‌شود می‌بایست لخت بوده و فقط چشم‌ها و قسمت تناسلی پوشیده باشد(چشم بند و پوشک داشته باشد). دقت کنید که چشم بند روی بینی نوزاد را نپوشاند و مشکل تنفسی برای او ایجاد نکند.

حداقل فاصله لامپ از نوزاد باید ۴۵ تا حداکثر ۷۵ سانتی متر باشد و می‌بایست در مدتی که زیر لامپ قرار دارد بسته به نیاز نوزاد که حدوداً هر ۳-۲ ساعت می‌باشد مادر، نوزاد را از زیر لامپ خارج کرده و به او شیر بدهد و مجدداً با بستن چشمها او را به زیر لامپ برگرداند.
بسته به شدت زردی میزان بیلی روبین نوزاد توسط آزمایش خون هر ۴-۱۲ ساعت باید چک شود.
معمولاً وقتی عدد بیلی روبین به کمتر از ۱۲ برسد نور درمانی (فوتوتراپی) قطع می‌شود.

استفاده از دستگاه زردی نوزاد در خانه

تصمیم گیری در مورد اینکه فتوتراپی در خانه انجام شود و یا اینکه فرزندتان را به بیمارستان ببرید، با متخصص اطفال است. در صورتی که فرد مسئول و دقیقی هستید و می‌توانید دستورالعمل ها را با دقت پیگیری کنید، این امکان وجود دارد که از دستگاه زردی نوزاد در خانه استفاده کنید. به یاد داشته باشید که کوچکترین سهل انگاری در روند استفاده از دستگاه زردی نوزاد، ممکن است به جای بهبودی شرایط، به زردی دامن زده و یا عوارض دیگری را برای فرزندتان به همراه داشته باشد. اگر تصمیم دارید تا از دستگاه زردی نوزاد در خانه استفاده کنید، آشنایی با روش صحیح استفاده از آن از اهمیت بسیار زیادی برخودار است تا هم احتمال عوارض به حداقل رسیده و هم زردی درمان شده و شدت پیدا نکند.

درمان زردی نوزاد

انواع لامپ های مخصوص زردی نوزاد

لامپ هایی که برای درمان زردی نوزاد طراحی می شوند به طور کلی در دو مدل led و فلورسنت هستند که هر کدام ویژگی و ساختار مختص به خود را دارند.

در سال های گذشته تا به امروز جهت درمان زردی نوزادان از لامپ های فلورسنتی فیلیپس که ساخت کشور های آلمان، هلند، آمریکا و چین بوده استفاده می‌شد و تمام بیمارستان ها و مراکز درمانی به این لامپ ها مجهز بوده اند.
هم اکنون کشور های اروپایی و کشور های تولید کننده این لامپ ها استفاده از لامپ های فلورسنتی را جهت درمان زردی به عنوان یک روش قدیمی و پر هزینه شناسایی کرده و از چرخه ی درمانی خود خارج نموده اند و سال هاست که از تکنولوژی ال ای دی LED با طول موج مشخص جهت درمان زردی استفاده می‌کنند.

درمان زردی نوزاد

دلایل برتری لامپ های LED نسبت به لامپ های فلورسنت

  • نوری که از طریق لامپ فلورسنت ساتع می‌شود حاوی اشعه ماوراءبنفش و مادون قرمز بوده که سرطان زا می‌باشد و تابش مستقیم آن به بدن نوزاد می‌تواند آسیب های جدی را وارد کند. اما لامپ ال ای دی فاقد این اشعه های مضر بوده بنابراین سالم تر است و برای انتخاب بهترین گزینه به شمار می‌رود.
  • لامپ های فلورسنت از قطعات مختلفی چون ترانس و استارت و … تشکیل شده اند که روشن ماندن لامپ برای مدت طولانی باعث سوختن سریع این قطعات می‌شود به همین دلیل هزینه استفاده از آنها برای فتوتراپی زیاد است، بنابراین لامپ های ال ای دی که قطعات اضافی و هزینه بالا ندارند را جایگزین آنها می‌کنیم.
  • در لامپ های ال ای دی انرژی هیچ گونه هدر رفتی ندارد و تمام نور آبی رنگی که ساتع می‌شود به صورت مستقیم با بدن نوزاد در تماس بوده و همین امر درمان را سریع تر می‌کند.
  • لامپ های ال ای دی قابل نصب روی دستگاه های قدیمی هم هستند و نیازی نیست تا شما برای نصب آنها دستگاه جدیدی را تهیه کنید.

درمان زردی نوزاد

نور لامپ مهتابی یا نور فتوتراپی برای درمان زردی نوزاد ؟

بر خلاف تصور برخی افراد، خرید لامپ برای زردی بچه (خرید لامپ مهتابی برای زردی نوزاد) و استفاده از آن در منازل در فتوتراپی نوزادان مبتلا به زردی کارایی ندارد. حتی ممکن است استفاده از این لامپ ها به ادامه زردی نوزاد و عوارض خطرناک بعدی منجر شود. نور فتوتراپی برای درمان زردی نوزادان باید با دستگاههای مخصوص انجام شود. نور مورد استفاده برای این کار با لامپ های مخصوص باید ترجیحاً آبی و در مواردی سبز باشد، که نوری با طول موج کوتاه است تا بدین ترتیب بیلی روبین موجود در سطح پوست نوزاد شکسته و دفع شود.

باید بدانید لامپ‌های مهتابی گرمای زیادی را تولید می‌کنند و این اتفاق به بالارفتن دمای بدن نوزاد و حتی ایجاد سوختگی روی پوست او منجر می‌شود. احتمال شکستن و آسیب دیدن این لامپ‌ها نیز بسیار زیاد است. این در حالی است که لامپ فتوتراپی با میزان نور و گرمای مناسب برای نوزاد می‌تواند سطح بیلی روبین را در بدن او کاهش داده و در درمان زردی بسیار عالی عمل کند.

رایکا

رایکا

ارائه محصولاتی با کیفیت به همراه خدمات معتبر

فهرست مطالب

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *