نکات مهم نورپردازی محیط اداری | میزان استاندارد نور محل کار

نور محیط اداری تأثیر فراوانی بر بازدهی کارکنان دارد. به همین دلیل شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ در سرتاسر دنیا، استانداردهای جهانی نور محیط کار را رعایت می‌کنند. در ایزو ۸۹۹۵ نسخه ایزو ۲۰۰۲ هم به استانداردهای ایزو نور دفتر کار اشاره شده است. از این رو در ادامه توضیحاتی در خصوص نورپردازی محیط اداری شرح می‌دهیم.

نور مناسب محیط اداری

در رابطه با روشنایی و نور مناسب محیط اداری، نه تنها انتخاب نوع فناوری، بلکه نحوه‌ی طراحی نورپردازی نیز مهم است. مطالعات اخیر نشان داده است که 68 درصد از کارمندان از روشنایی محیط کار خود ناراضی هستند. موثرترین نورپردازی اداری ترکیبی از عوامل را شامل می‌شود. نور مناسب محیط اداری نوعی نورپردازی است که هم در مصرف انرژی صرفه‌جویی کند و هم میزان روشنایی مورد نیاز برای کارمندان را فراهم کند.

دفتر کار یکی از محیط‌هایی است که وقت زیادی را در آن سپری می‌کنید و نور و دکوراسیون این محیط خیلی در روحیه شما تاثیر گذار است برای مثال اگر نور دفتر کار شما کم باشد کارمند و دیگران وقتی وارد اتاق شما  می‌شوند احساس خستگی و خواب‌ آلودگی در آنها به وجود می‌آید. برعکس اگر نور بسیار زیاد باشد باعث می‌شود که بعد از ورود چشمای خود را ببندند تا بلکه بعد از باز کردن آنها نور چشمان‌شان را اذیت نکند. بنابراین نور خوب در خلق و خوی ما تاثیر زیادی دارد.

مزایای نور پردازی استاندارد دفتر کار و دکوراسیون فضاهای اداری

نورپردازی استاندارد در دفتر کار اهمیت های ویژه ای دارد از جمله:

• از تمام شدن انرژی و خستگی ذهنی افراد جلوگیری می‌کند.
• مانع مشکلاتی همچون سردرد و چشم درد می‌شود.
• نورپردازی سبب آرامش بیشتر افراد می‌شود.
• از به وجود آمدن مشکلات روحی پیشگیری می‌کند.
• باعث بیشتر شدن کارایی افراد در ساعات کاری می‌شود.

انواع نورپردازی اداری

نور پردازی های اداری انواع مختلفی دارند با بهره گیری درست از سیستم نورپردازی نوین میتوان محیط انرژی بخشی خلق کرد. انواع نورپردازی های اداری عبارتند از :

نورپردازی عمومی

منظور از نور پردازی عمومی، نورپردازی کلی یک فضای کاری می‌باشد. به بیان دیگر نور پردازی یک محیط کاری که در آن اکثر کارمندان حضور دارند را نورپردازی عمومی می‌گویند. بنابراین استفاده از منابع نوری به صورت سقفی و تو کار با بهره گیری از منبع نور طبیعی می‌تواند تاثیر خود را در عملکرد و روحیه هر کارمند نشان دهد.

نورپردازی وظیفه ای

منابع نوری که در نورپردازی وظیفه ای مورد استفاده قرار می‌گیرند، وظیفه تولید نور متمرکزتر و کمتری دارند. نورپردازی وظیفه ای (Task Lighting) می‌تواند یک چراغ مطالعه و یا یک لامپ هالوژن بالاسر کارمند باشد. در هنگام انجام کارهای خاص که به نور مشخصی نیاز است، این سبک نورپردازی به کمک افراد می‌آید.

خاموش و روشن کردن این نور توسط خود افراد انجام می‌شود و روشن یا خاموش بودن منبع نوری تأثیری بر روی نورپردازی کلی و عمومی مجموعه ندارد. به سبب تفاوت میزان نور تولید شده در این سبک از نورپردازی نسبت به کل نور مجموعه، تمرکز افراد بیشتر شده و جزئیات بهتر نمایش داده می‌شوند.

آباژور و چراغ مطالعه، ریسه نواری، لامپ هالوژن و … از منابع نوری هستند که در این مدل نورپردازی دفتر کار از آن ها استفاده می‌شود.

نورپردازی تاکیدی

این نوع نورپردازی مختص نمایش دادن بهتر و تاکید بر یک شی مخصوص، نمای دیوار خاص و یا یک تابلو خاص و لوح بکار میرود. وظیفه این نوع سیستم نوری بازتاب و تقویت نور برای بهتر دیده شدن جزئیات رنگی و بصری یک ناحیه خاص است که یکی از مهم ترین بخش ها در معماری و دکوراسیون محسوب می‌شوند. این نوع نورپردازی عموما به صورت زاویه دار است و اغلب با زاویه 30 درجه و با یک فاصله مشخص از شی مورد نظر قرار می‌گیرد.

نکات مهم برای نورپردازی محیط اداری

1) استاندارد نورپردازی دفتر کار

در نورپردازی فضای اداری محل کار قوانینی وجود دارد که رعایت آن ها سبب بهبود شرایط و عملکرد کارکنان می‌شود. به عنوان مثال، طبق استاندارد GSA (اداره خدمات عمومی ایالت متحده)، میزان روشنایی مورد نیاز در یک محیط اداری، به ازای هر متر مربع، ۵۰۰ لومن است. طبق این قاعده، در فضایی معادل ۱۲ متر مربع، یک لامپ رشته ای ۳۵ وات کفایت می‌کند.

2) استفاده از نورطبیعی در نورپردازی محل کار

یکی از نکات مهم نورپردازی اداری استفاده از نور طبیعی است. این کار می‌تواند به افزایش بهره‌وری کارکنان کمک زیادی کند. اما اگر به دلیل موقعیت دفتر کار خود نمی‌توانید از پتانسیل‌های نور طبیعی بهره بگیرید؛ می‌توانید از نورهای جایگزین استفاده کنید. برای این کار می‌توانید از ال ای دی‌هایی با دمای بین 5000 تا 7000 کلوین بهره بگیرید.

3) رنگ نور مناسب محیط اداری

برای محیط های مختلف باید رنگ نور مناسب تعیین شود. انتخاب نور مناسب در افزایش کارایی کارکنان نقش به سزایی دارد. رنگ نورهای متمایل به گرم باعث ایجاد آرامش می‌شود. رنگ نورهای سرد باعث جلوگیری از خواب آلودگی و ایجاد تمرکز بیشتر می‌شود که برای محیط های کاری توصیه می‌شود.

با این حال نباید گرایشات و تمایلات افراد را نادیده گرفت. به دلیل اینکه مردم مناطق سردسیر عموما علاقمند به روشنایی با نورهای گرم هستند. مردم مناطق گرمسیر به روشنایی با نورهای سرد به عنوان مثال سفید متمایل به آبی، گرایش بیشتری دارند.

4) شدت روشنایی در فضای اداری

پارامتر شدت روشنایی با واحد سنجش نور یا لوکس بیان می‌شود. شدت روشنایی، با توجه به نوع فعالیت شرکت و فضای شرکت تعیین می‌گردد. به طور مثال در اداره ای که کارکنان، به کار با کامپیوتر مشغول هستند، حداقل شدت روشنایی، باید به میزان ۵۰۰ لوکس باشد.

رعایت حداقل شدت روشنایی، برای فضای کامپیوتری، ضروری است. مطالعات، نشان داده است که افزایش شدت روشنایی تا حداکثر ۱۰۰۰ لوکس، تاثیر بسیار زیادی در سرعت عملکرد کارکنان و افزایش سرعت پردازش اطلاعات دارد.

شدت روشنایی استاندارد، در فضای اداری که شامل گروهی از کارکنان میانسال و مسن است، بین ۷۵۰ تا ۱۰۰۰ لوکس، برآورد شده است. این میزان از روشنایی، می‌تواند تاثیر بسیار مثبتی در دید واضح کارکنان داشته باشد.

5) ایجاد نور یکنواخت در محیط

یکی از فاکتورهای مهم در نورپردازی فضای اداری، جهت نوردهی می‌باشد. به طور معمول، استفاده از نورهای متمرکز و جهت دار در نورپردازی محیط اداری توصیه نمی‌شود، زیرا باعث خستگی چشم کارکنان خواهد شد. به همین دلیل خرید پنل سقفی در این موارد بهترین گزینه است. شما می‌توانید این چراغ‌های LED را در فاصله‌های مشخصی نصب کرده و به این ترتیب نور کاملا یکنواختی را در سرتاسر محیط ایجاد نمایید. به علاوه استفاده از این چراغ‌ها، میزان سایه را به حداقل خواهد رساند و دید را بهبود می‌بخشد.

6) ارتفاع سقف را در نورپردازی محل کار در نظر بگیرید

از دیگر نکات مهم در نورپردازی محل کار توجه به ارتفاع سقف است. اگر محل کار شما سقف بلندی دارد؛ برای بهبود نور بهتر است از پنل‌های سقفی آویز استفاده کنید. به این ترتیب فاصله منبع نور تا میزهای کار کمتر می‌شود و بیشتر می‌توان از نور استفاده کرد. همچنین در محیط‌هایی با سقف کوتاه، استفاده از نورهای مخفی بهترین گزینه برای شما است.

7) بهترین مکان برای کامپیوتر در محل کار

وسیله‌ای که بعد از تنظیم نور باید به جای آن دقت کنید کامپیوتر می‌باشد. طوری آن را باید جایی قرار دهید که نور لامپ‌ها و نور بیرون روی صفحه نمایش تاثیری نداشته باشد و بتوان به راحتی صفحه نمایش را دید. بنابراین جای لامپ‌ها و کامپیوتر را باید باهم تنظیم کرد.

8) انتخاب لامپ مناسب برای نورپردازی محیط اداری

بهترین گزینه برای نورپردازی محل کار، استفاده از چراغ‌های ال ای دی است. این نوع از چراغ‌ها شدت نور بسیار خوبی دارند که به مرور زمان کاهش پیدا نمی‌کند. به علاوه تا مدت‌ها می‌توانید بدون نیاز به تعمیر یا تعویض از آن‌ها استفاده کنید. از سوی دیگر مصرف انرژی لامپ‌های ال ای دی پایین است و باعث گرم شدن محیط نخواهند شد.

9) نور مناسب محیط اداری بنابر توصیه کمیته ملی روشنایی ایران

استانداردهای نور محیط اداری طبق توصیه کمیته ملی روشنایی ایران هم عبارت‌اند از: