به ساعت هایی که مصرف برق در کل کشور افزایش پیدا میکند، ساعت اوج مصرف یا پیک مصرف میگویند. مشکلات مرتبط با ساعات پیک مصرف، عموما در شبها با افزودن چراغهای روشنایی و در تابستان، هنگام استفاده وسایل سرمایشی در کنار وسایل و چراغهای روشنایی دو چندان میشود. در این صورت است که مصرف انرژی الکتریکی به حداکثر میزان خود میرسد و اصطلاحاً به آن پیک مصرف برق میگویم.
ساعات اوج مصرف برق در سال 1401
ساعات اوج بار برحسب فصول سال و مناطق مختلف متفاوت است اما می توان این مدت زمانی را با توجه به ساعت رسمی کشور در شش ماهه اول حدودا از ساعت ۱۹ تا ۲۳ و در شش ماهه دوم سال از ساعت ۱۸ تا ۲۲ در نظر گرفت یعنی حدودا ۴ ساعت بعداز غروب آفتاب که بیشترین مصرف روشنایی و وسایل برقی به وقوع می پیوندد. البته در ماههای گرم تابستان ساعات اوج مصرف برق از حوالی ساعت ۱۲ تا ۱۷ و از ۱۹ تا ۲۳ است.
ساعات کم باری شبکه سراسری (بهترین زمان برای استفاده از وسایل برقی پر مصرف) در شش ماهه اول سال از ساعت 23 الی 7 و در شش ماهه دوم سال از ساعت 22 الی 6 می باشد.
ساعات اوج مصرف در ایران و کشورهای صنعتی
در مجموعه کشورهای صنعتی ساعات پیک مصرف عموما در روز است اما ساعات اوج مصرف در ایران، برای تابستان بین ساعات ۱۹ الی ۲۳ و در زمستان نیز بین ساعات ۱۸ الی ۲۲ است. بیشترین مشکلات ایجاد شده برای مصرف برق در ساعات اوج مصرف به دلیل استفاده بی رویه برق در بخش خانگی به نظر میرسد.
افزایش سه برابری قیمت برق برای مشترکین پر مصرف
با افزایش مصرف برق در ساعات اوج مصرف و خاموشی های که در کشور رخ میدهد، وزارت نیرو اظهار کرد: در تابستان سال ۱۴۰۱ مشترکینی که برق زیادی مصرف می کنند، تا سه برابر قیمت تمام شده برق بایستی هزینه برق بدهند.
محمد حسن متولی زاده، مدیرعامل شرکت توانیر در این خصوص بیان کرد: ۱۵ درصد از مشترکان برق جزو مشترکان پرمصرف میباشند و دلیل اصلی خاموشیها رفتار نادرست آن ها در مصرف نادرست برق است.
وی در ادامه افزود: ۸۵ درصد مشترکین برق کشور به اندازه برق مصرف میکنند که این اندازه در حدود ۴۰ میلیارد کیلو وات ساعت برق میشود. اما ۱۵ درصد مشترکانی که بالاتر از حد مجاز برق مصرف میکنند نیز همان ۴۰ میلیارد کیلو وات را مصرف میکنند. یعنی این ۱۵ درصد افراد به اندازه ۸۵ درصد افراد برق مصرف میکنند. اگر این ۱۵ درصد افراد نیز به اندازه ۸۵ درصد برق مصرف میکردند ما هیچگونه خاموشی در کشور نداشتیم.
هزینه برق در ساعات اوج مصرف
مشترکان توجه داشته باشند که مصرف برق در ساعات اوج مصرف به بالاترین رقم خود خواهد رسید به طوری که در این ساعات نحوه محاسبه برق ۲.۵ برابر است، ولی در ساعات شب مانند ۱۲ شب تا ۶ صبح تعرفه برق مشمول تخفیف هم میشود. برای مثال اگر مشترکی ۸۰۰ کیلو وات ساعت مصرف داشته باشد، تا سقف ۶۰۰ کیلو وات ساعت آن با تعرفه عادی محاسبه و ۲۰۰ کیلو وات ساعت آن با میانگین قیمت تمام شده انرژی تجدیدپذیر محاسبه میشود.
الگوی مصرف عادی در مناطق گرمسیر برای یک دوره یک ماهه، ۳ هزار کیلو وات ساعت است که اگر مشترکان بتوانند با مدیریت صحیح، نیمی از این مقدار، یعنی ۱۵۰۰ کیلو وات ساعت مصرف کنند، برق آنها برای آن دوره رایگان در نظر گرفته می شود.
باید مشترکان به این نکته توجه داشته باشند که در این ساعات از وسایل پرمصرف همانند ظرفشویی، کولر، جاروبرقی و غیره استفاده نکنند؛ چرا که در این ساعات صنایع، چاههای کشاورزی و ادارهها در حال استفاده از برق هستند.
تعرفه برق مشترکین خانگی
تعرفه مناطق عادی و ماه های غیر گرم مناطق گرمسیر
0 تا 100 کیلو وات ساعت در ماه: 600 ریال
مازاد بر 100 تا 200 کیلو وات ساعت در ماه: 700 ریال
مازاد بر 200 تا 300 کیلو وات ساعت در ماه: 1500 ریال
تعرفه ماه های گرم در مناطق گرمسیر 4
0 تا 100 کیلو وات ساعت در ماه: 482 ریال
مازاد بر 100 تا 200 کیلو وات ساعت در ماه: 561 ریال
مازاد بر 200 تا 300 کیلو وات ساعت در ماه: 999 ریال
مازاد بر 300 تا 400 کیلو وات ساعت در ماه: 1599 ریال
تعرفه مناطق عادی و ماه های غیر گرم مناطق گرمسیر 3
0 تا 1000 کیلو وات ساعت در ماه: 501 ریال
تعرفه مناطق عادی و ماه های غیر گرم مناطق گرمسیر 2
0 تا 1000 کیلو وات ساعت در ماه: 441 ریال
مازاد بر 1000 تا 2000 کیلو وات ساعت در ماه: 999 ریال
تعرفه مناطق عادی و ماه های غیر گرم مناطق گرمسیر 1
0 تا 1000 کیلو وات ساعت در ماه: 200 ریال
مازاد بر 1000تا 2000 کیلو وات ساعت در ماه: 223 ریال
مازاد بر 2000 تا 3000 کیلو وات ساعت در ماه: 241 ریال
نکات کاربردی در کاهش مصرف برق
۱- استفاده از روشنایی طبیعی روز، در صورت امکان از پردههای نازک استفاده شود و چیدمان وسایل به گونه ای باشد که مانع ورود نور نشود. همچنین در رنگ آمیزی دیوارها ، سقف و چارچوب در و پنجره، رنگ های روشن به کار برده شود.
2- با استفاده از پنجرههای بلند و شیشهای، در دیوارهای اتاقهای اداری و مانند آن میتوان فضاهای میانی ساختمان را از روشنایی کافی برخوردار کرد.
3- لامپهای کم مصرف ال ای دی، جایگزین لامپهای رشتهای شود. مخصوصا در فصل تابستان لامپهای رشتهای را خاموش نگهداریم زیرا روشن کردن یک لامپ رشتهای به مترله روشن کردن یک بخاری برقی کوچک است. لامپهای LED با مصرف برق کمتر به همان میزان لامپهای رشتهای روشنایی ایجاد میکنند.
4- هنگامی که محل کار یا موضع کار نور بیشتری نیاز دارد، مقدار روشنایی سقف یا نور عمومی را کمتر در نظر بگیرید و از نور موضعی استفاده کنید. نور موضعی بدون نور عمومی بهداشتی نیست و برای سلامتی چشم مضر است، زیرا در چنین حالتی چشم به سبب اجبار در انطباق خود با روشنایی زیاد موضع کار و تاریکی اطراف خسته میشود لذا استفاده از هر دو ضروری است.
5- تمیز کردن لامپ و تعویض حبابهای شکسته لامپهای فلورسنت از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. براثر غبارگرفتگی لامپها، حبابها و پرتوافشانها، روشنایی موثر از ۱۵ تا ۲۵ درصد کاهش مییابد.
6- استفاده از کلیدهای زمان دار در راهروها و محلهای عبور و استفاده از لامپهای با توان الکتریکی مناسب در فضاهای کوچک.